De wisselcolumn van Martin Bosma
Martin Bosma, Jolande Sap en Ton Elias schrijven om de beurt een column voor het NRC, en zoals je wellicht al verwachtte, zijn Bosmas verhaaltjes feitenvrij, niet geremd door enige voorkennis en vaak -met gestrekt been- op de man.
Dit is een mooi voorbeeld: Bosma ging in op een van zijn troetelthema’s: de omroepen en het klimaat. Bezoekers van dit blog weten dat ik zelfbenoemde klimaatsceptici met een morbide interesse volg. Waarom willen ze toch zo graag oordelen over een veld dat ze zelf continu als ‘te complex’ omschrijven, om daarna zelf allerhande sterke statements te doen? Sterker nog, ze doen die statements zonder zelf
- data genomen en geanalyseerd te hebben,
- een model gemaakt en geëvalueerd te hebben,
- een meetsysteem gebouwd en bediend te hebben of zelfs
- een artikel in de vakliteratuur te hebben gelezen.
Het stuk van Bosma is inhoudelijk een ramp, of beter gezegd het stuk is gewoon niet inhoudelijk. Maar toch is het wel interessant omdat het de hardste vorm van het scepticisme prachtig samenvat: De linkse elite -een consortium van pers en politici- grijpen het klimaat aan om hun agenda, herverdeling van welvaart, door te drukken. Zelf maakt deze elite zich het overigens natuurlijk niet al te zwaar en reist de wereld rond op -jawel- uw belastingcenten.
Maar een ding zou ik willen weten van Bosma: waar staat in de Navier-Stokes vergelijking, of in de kwantummechanische beschrijving van het CO2 molecuul, of in de stralingsbalans van de Aarde de ‘Cultuur-Marxistische term voor de blanke man die het altijd gedaan heeft.’ Als Bosma me die term kan aanwijzen, wil ik er over nadenken. Tot die tijd is het gezwets van de bovenste plank.
Het is natuurlijk precies andersom: Door deze positie in te nemen ontslaat de hard-nosed scepticus zich van de plicht om inhoudelijke kritiek te geven. Bosma schaart zich hiermee onder de grootste blaaskaken van onze tijd: Rush Limbaugh, Alex Jones, Lord Monckton, ‘wonderkind en kunstenaar’ Baudet, en sinds januari ook Londens burgervader Boris Johnson.
Het zijn allemaal mensen die nooit een differentiaalvergelijking hebben opgelost en geen ervaring hebben met data-analyse. Het zijn zwetskousen, complotdenkers, aluhoedjes en verkopers van hete lucht. Maar helaas hebben ze een grote invloed op de politiek in de VS en de UK en ook hier in Nederland. Het zou lachwekkend moeten zijn, maar het is treurig! Bosma is bijvoorbeeld part-time voorzitter van onze 2e kamer, en dat zegt veel over de staat van Nederland.
Marco de Baar
Active Science 
Na nuchter en zorgvuldig de wetenschappelijke en politiek kant van de zaak te scheiden, kun je natuurlijk wel inzien dat de politieke kant, namelijk de vraag wat er gedaan moet worden, van een enorm strategisch belang is. Aangezien we, naar ik inschat, nog ver af zijn van een zinvol antwoord op de machtsvraag in de wereld, zal vooral het onderling wantrouwen worden aangewakkerd. Dit wantrouwen regeert nu over en weer, en strekt zich zelfs uit naar de wetenschap zelf.
Het zelfde probleem leeft bij de EU. Het eenwordingsproces versterkt het wantrouwen, omdat er op de machtsvraag geen antwoord is. Symptomatisch hiervoor is Barroso’s glunderende constatering dat de EU een keizerrijk zonder keizer is, want wat of wie is er dan wel? Een keizerrijk zonder keizer is een rijk in interne strijd. Zelfs al zouden de hoge heren het bijleggen en tot een redelijk compromis besluiten, dan legt het electoraat ze wel het vuur aan de schenen en zo moeten ze, om hun leiderschap democratisch te legitimeren, opnieuw de strijd aangaan.
Als het oorlog wordt is de waarheid het eerste slachtoffer zegt men en zo is het natuurlijk ook. De wetenschappelijke kant en de politieke kant van het klimaatdebat zouden moeten kunnen worden gescheiden, maar dat kan eigenlijk pas goed als aan de verwevenheid van overheden (maar ook bedrijven) en wetenschap werkelijk wat wordt gedaan.
Dat ben ik natuurlijk geheel met je eens, Rembert. En moet ook de rolverdeling zijn: de specialisten moeten hun werk doen en problemen en oplossing aandragen bij de generelisten, die moeten afwegen. Mijn grote zorg in deze debatten is dat de generalisten die specialisten niet vertrouwen, en hun conclusies ter zijden leggen, of ze zelfs proberen de discreditten.
Ik begrijp je bezorgdheid Marco.
Maar laten de specialisten zich ook niet verleiden om wetenschap op bestelling te leveren ( zie Marjolein van Asselt)? Als politici zich verantwoorden met de kreet “the science is settled” of “de consensus is”, dan voelt menigeen dat er iets mis is. Hij (de politicus) zou gewoon moeten zeggen: mijn inziens is er voldoende aanleiding tot handelen, maar dat durft ie niet. Hij wil de verantwoordelijkheid ergens anders neerleggen. Helaas vernielt dat de rationaliteit, want als bovengenoemde kreten echt doorslaggevend zouden zijn, dan is wetenschap tot ideologie verworden. Leren omgaan met onzekerheid en kunnen handelen op basis van onzekerheid is dus noodzakelijk. Onzekerheid wordt onterecht als zwakte gezien, terwijl het juist een kracht is, leren handelen zonder dat de uitkomsten vaststaan.
Als generalisten de specialisten niet meer vertrouwen, dan zie ik dat als een uiting van het wantrouwen dat groeit doordat we in een cultuur geraakt zijn waarin de wetenschap haar eigenwaarde niet uitdraagt en vooral wordt ingezet voor andere dingen. Naar mijn idee moeten we die ontwikkeling doorbreken, wetenschap moet zich helemaal niet op sleeptouw laten nemen door overheid of economie.
Het opgeven van het waarheidsstreven in de wetenschap heeft het pad geëffend voor de puur instrumentele uitleg van wetenschap (als theorie: voorspellingen genereren bijvoorbeeld), waardoor ze onherroepelijk verder afglijdt tot (machts)middel. Je kunt van allerlei andere legitieme oorzaken bedenken (berichten over fraude), maar uiteindelijk liggen de oorzaken voor wat we nu zien behoorlijk diep (is mijn overtuiging tenminste).
ps Dat biertje…
En ik begrijp jouw zorg maar al te goed. Als je er een stuk over wilt schrijven: anytime. Maar het is idd sowieso tijd voor dat biertje! Bel me op mijn mobieltje (heb je dat nummer nog? Dan doen we het in juni !
Rembert, ik probeerde je te bellen (voor dat biertje). Maar het nummer wat ik heb van je blijkt verouderd te zijn. Stuur me een mail met je nummer op marco@yabadebaardoo.de
Hi, ik hoef je niet uit te leggen dat we in onze cultuur een filosofische obsessie hebben met onzekerheid. Sinds Popper’s de logic of scientific discovery is onzekerheid een boolean: we weten iets zeker of we weten het niet zeker. Daartussen lijkt geen grijstint te zitten. Tenslotte kunnen alleen met zekerheid zeggen dat een idee onjuist is.
Strikt logisch is deze positie juist, maar ik vind het een flutpositie die ons niets leert. We kunnen er niets mee, behalve interessant doen. Filosofen zouden zich moeten intersseren voor modellen ipv theorieen. Dag in dag uit werk ik met modellen waarvan ik kan laten zien dat ze onjuist zijn, maar die een perfecte weergave geven van het systeem dat ik onderzoek.
Hoewel Bosma’s onzin (ook door reproductie ervan) niet genoeg bestreden kan worden is je reactie wat aan de late kant:
(—)De staatsomroep dicteert het volk ‘de verhitte aarde’
Wisselcolumn Bosma Elias Sap
Column Column | Woensdag 05-01-2011 | Sectie: Overig | Pagina: 09 | Martin Bosma
We boffen maar met dit gure winterweer: een paar graden warmer en we hadden elke dag Bram Schilham in het NOS Journaal gehad. Hij had ons da(—)
Dank je Paul. Ik woon in Duitsland, en kreeg de collum via een omweg. Ik ging er van uit dat deze collumn nieuw was. Ik zal het aanpassen in de tekst. Nevertheless: de flauwekul verandert niet door de datum van de collumn, en de hysterie wordt op dezelfde unabated manier belden. Nogmaals dank.