Op 31 mei mocht ik een voordracht geven op het symposium ‘Light matters‘ van studievereniging (‘voor alle studenten en medewerkers van de studie natuur- en sterrenkunde aan de Radboud Universiteit Nijmegen‘) ‘Marie Curie.’
Zoals altijd, was ik veel te laat met de voorbereiding –allerlei deadlines interfereerden- en pas op de avond voor mijn presentatie begon ik de slides te maken. En dat ging niet helemaal lekker… Marie Curie had expliciet om fusiefysica en geen fusietechnologie gevraagd. Ik had een verhaal beloofd over wisselwerking tussen de grootste en de kleinste lengte schalen in het plasma: Een van de grote problemen in de ontwikkeling van kernfusie als energiebron is het turbulente transport van warmte en deeltjes. Hierdoor wordt de het fusieplasma minder efficiënt, en dat leidt tot grote, complexe en dure reactoren. De turbulentie vindt plaats op de kleinste lengte, – en tijdschalen in het plasma. Ingrijpen in het proces op deze schalen is onmogelijk. Er is echter een uitweg: De turbulentie wordt gedreven door structuren op met grootste lengte en tijdschalen: de verdeling van de stroom.
Ik had toegezegd dat ik kwalitatief zou uitleggen wat plasmaturbulentie is, en ik zou uitleggen hoe we, met first principle plasmafysica, in staat zijn om de optimale stroomverdeling te bepalen. Met andere woorden: door in te grijpen op de grootste lengteschaal (en ook de grootste tijdsschaal) kunnen we het plasma in een toestand van verbeterde opsluiting en efficiëntie brengen. Ten slotte wilde ik laten zien hoe we met state-of-the-art controle engineering in staat zijn om deze stroom distributie te garanderen. Al werkende aan de slides zag ik dat ik VEEL te ambitieus was geweest. Dit verhaal zou nooit in de 45 minuten die ik mocht spreken passen.
‘What’s new?’
Om 23 uur besloot ik om een ander verhaal te houden. Ik compileerde een paar slides, en ‘zag dat het goed was’ maar het was nogal technisch, en miste fysische interpretatie. Hmmm… Wat nu?
Uit de mails, die ik slechts diagonaal had gelezen, begreep dat ik om kwart over 9 zou beginnen. Dan moet je om 6 uur op, als je uit Aken komt. En het was nog wel mijn verjaardag. Maar goed! Aangekomen in Nijmegen, bleek -1- dat ik veel te vroeg was en -2- dat ze in Nijmegen nog echte borden hebben met echt krijt. Heerlijk! Ik besloot me uit te leven, en kalkte de borden vol.
Alle fysica die niet in de slides zat, kon ik nu rustig op het bord kwijt. Ik kon nu ook een klein stukje toevoegen over de fysica van de stroomdrijving van in kernfusieplasmas, zodat de link tussen mijn presentatie en het thema nog gegarandeerd werd ook.
De presentatie ging lekker, en door de nogal vrije voorbereiding ontstond veel ruimte voor discussie. Gelukkig pakten de studenten die ruimte ook, en er waren veel vragen, en opmerkingen. Na afloop kreeg ik –voor mijn verjaardag- 2 biertjes (die al op zijn) en een koffiemok. Het blijkt dat Marie Curie een eigen bierbrouwerscommittee heeft. Prachtig! Ik kreeg twee brouwsels, nummer 12 en 13. En die smaakten goed.
Vooral nr. 12 kwam er goed uit:
Mijn proefaantekening voor bier 12 zijn: Heel tevreden. Dit is een fris en lekker bier met een plezierige nasmaak. Score: 8 /10. Motivatie: Dit zou een uitstekend zomerbier kunnen zijn, maar daar is het iets te zwaar voor uitgevallen. Het percentage voor een lekkere doordrinker had eerder4,5% moeten zijn!
Marco de Baar
Active Science 