Het kan u niet ontgaan zijn: UvA student politicologie Ramautarsing stelt dat er sprake is van linkse indoctrinatie op de Nederlandse universiteiten, in het bijzonder op de UvA. Hij heeft een facebookpagina geopend, waar studenten, eventueel anoniem, gevallen van vermeende linkse indoctrinatie kunnen aangeven. Docenten worden met naam en toenaam genoemd. Wellicht zullen er een paar recidiverende indoctrinerende docenten ontslagen worden, hoopt Ramautarsing.
De facebookpagina is sinds 13 April 2013 in de lucht, en heeft uitvoerig aandacht gekregen in onder meer Ad Valvas, NRC, NRC next, Geen Stijl, de Nieuwe Revu, Folio, en de Volkskrant. In het bijzonder het optreden bij Pauw en Witteman en het conflict met Freek de Jonge deed stof opwaaien. Toen het stuk in Ad Valvas werd geplaatst (13 november 2013) had de pagina 280 likes. De teller staat vandaag (30 december) op 2580 likes. Dat is een explosieve stijging. Terecht stelt Ramautarsing tevreden vast dat hij een snaar geraakt heeft.
Maar wat is er op deze pagina eigenlijk te vinden? En waarom heeft hij een snaar geraakt? Tijd voor een fact-check.
Alle media-aandacht en de vele likes ten spijt, zijn er op de hele pagina iets minder dan 70 bijdragen te vinden. Een aanzienlijk deel daarvan is self applauding (“Onze pagina blijkt ook heel relevant voor Vlaanderen”) en gaat over de gegenereerde media-aandacht (“We hebben NRC gehaald”). Één bijdrage gaat over een vermeend pedofiele hoogleraar wiens boek verplicht werd, een bijdrage waarvan Ramautarsing zelf stelt dat het niets met indoctrinatie te maken heeft. Een andere bijdrage gaat over een uitspraak van een docent uit de UK.
Een paar bijdragen zijn er echt met de haren bijgesleept. Ramautarsing reageert bijvoorbeelde op een stuk van UU studente Maartje ter Horst in de Volkskrant. Ter Horst stelt dat er te veel studenten zijn, en dat als gevolg daarvan de normen omlaag gaan. In het hele stuk gebruikt ter Horst het woord links niet. Dat weerhoudt Ramautarsing niet te concluderen dat “de problemen zijn veel ernstiger dan we ooit hadden kunnen vermoeden, cijfers verbloemen de werkelijkheid. Dit is het resultaat van decennia lange dominantie van links gedachtegoed en dus falend overheidsbeleid.” Het staat Ramautarsing vrij om ter Horsts stuk naar gelieven te interpreteren, maar this is stretching it! En, hoe dan ook, met indoctrinatie heeft het echt niets te maken.
In weer een andere bijdrage reageert Ramautarding op een stuk van Emeritus hoogleraar Fennema. Deze schreef dat vroeger je PvdA-lid moest zijn hoogleraar politicologie te worden, en dat dat tegenwoordig gelukkig anders is. In reactie daarop stelt Ramaurtasing (sic.):“Zie hier een bewijs dat onze universiteiten weldegelijk politiek gekleurd zijn. Docenten horen te worden benoemd op basis van prestaties en niet de reputatie of de sekse.”
Dan is er een stukje tekst waarin de UvA werft voor de studie politicologie. In dat stukje tekst wordt gesproken over problemen met rechtse jongeren. Ook hierin herkent Ramautarsing linkse indoctrinatie. In plaats van de auteur van het stukje te vragen om wat voor jongeren het precies gaat, zoekt Ramautarsing Pownews op en stelt dat Amsterdam geen last heeft van van rechtste jongeren maar van krakers en radicaal islamitische jongeren. En ’t is precies deze vooringenomenheid waardoor ’t schoentje wringt. Gaat het stuk over de knalharde inmenging door de JOVD over de UvA vrije dag op 1 mei? Tuurlijk niet!
Een mailtje met enige navraag had kunnen verduidelijken dat het ging om extreem rechtse jongeren, het soort dat een stukje vlees barbecuet op de happy holocaust grill.
Dit gebrek aan wederhoor maakt de site tot een puberale exercitie.
De resterende aangedragen cases zijn, op een paar gevallen na, ook niet heel erg overtuigend. Er hangt ergens op de UvA een foto van Marx. Een docent heeft gedurfd te vragen naar voorbeelden van het falen van de vrije markt. Er worden grappen gemaakt over Mark Rutte in een tentamenvraag en een andere docent heeft een expliciete uitspraak gedaan over stemmen:”Ga vandaag allemaal stemmen. En vooral NIET op een van de coalitiepartijen!”
Meestal zijn de cases van het type “indoctrination is in the eye of the beholder.” Ramautarsing blijkt in het bijzonder gevoelig voor kritiek op de vrije markt. Zodra een docent iets zegt over de beperkingen van de vrije markt, of zelfs over wat anderen bedacht hebben over de vrije markt, interpreteert hij dat als indoctrinatie. De vrije markt beschouwt hij als een systeem waarin de huidige economische crisis niet had kunnen plaatsvinden, en de huidige crisis is volgens Ramautarsing derhalve een resultaat van interventies in de markt.
Een tweede thema dat vaak terugkomt is dat bepaalde politieke overtuigingen oververtegenwoordigd zijn in bepaalde beroepsgroepen. Op de facebookpagina vinden we een bijdrage over een onderzoek onder Rechters in Opleiding (RiO). Het onderzoek geeft aan dat ook de meeste RiOs D66 of Groen Links stemmen en geen PVV of SP. Ramautarsing vindt dit een kwalijke ontwikkeling, maar legt niet uit waarom, en wat dit met indoctrinatie te maken heeft. Leg eens uit Yernaz, wat heeft dit met indoctrinatie te maken?
PvdA, D66, Groen Links en wellicht VVD zijn volgens Ramautarsing partijen waarop in het academische milieu gestemd wordt, terwijl PVV en CDA taboe zouden zijn. Tijdens zijn optreden bij Pauw en Witteman legt Ramautarsing uit hoe, volgens hem, deze zelfselectie tot stand komt: Rechts georiënteerde brains verlaten de universiteit om tegen hogere salarissen te werken in de private sector. Linkse brains accepteren minder loon en blijven aan de universiteit hangen. Die linkse wetenschappers gebruiken dan tijdens de colleges en examinering hun positie om de studenten te indoctrineren. En dat allemaal van ons belastinggeld, briest Ramautarsing.
Ongetwijfeld is het waar dat op universiteiten weinig PVV stemmers zullen rondlopen. Ramautarsing haalt echter oorzaak en gevolg door elkaar. Dat academici niet op een partij stemmen die actief anti-elitair en anti-wetenschappelijk is, is echt niet heel vreemd. Mocht Ramautarsing meer Christelijke studenten en docenten willen tegenkomen, dan moet hij wellicht een tijdje studeren aan de Christelijke VU, in plaats van aan de seculiere UvA. Wat hij beschrijft is enerzijds een gevolg van het oude zuilensysteem en anderzijds een gevolg van het nieuwe polariseren.
Wat is indoctrinatie? Op ENCYCLO worden een paar definities gegeven van indoctrinatie. De definities zijn allemaal net iets anders, maar de volgende kernbegrippen worden genoemd: dwang, druk, sanctie, systematisch en eenzijdig, onwenselijkheid van kritische reflectie op het aangereikte. Geen van de voorbeelden op de facebookpagina heeft iets met deze kernbegrippen te maken. De gegeven voorbeelden representeren -op zijn zwaarst- bias. Deze zelfselectie leidt mogelijk tot enige bias, maar met indoctrinatie heeft dit alles echter niets te maken.
Natuurlijk is ook het belastinggeld-argument is artificieel: Een HL heeft typisch een contract voor 38 uur per week, maar werkt typisch tussen de 50 en 60 uur per week en bouwt een stuwmeer aan vrije dagen op. Om het eens lomp te stellen: Een HL mag gemiddeld 17 uur per week zijn mening geven over van alles en nog wat en grappen maken over Mark Rutte en Geert Wilders voordat er een cent belastinggeld is uitgegeven.
Even een grootteorde schatting: in Nederland zijn 3200 hoogleraren. Die zijn verantwoordelijk voor tussen de 1 en 5 vakken. Gemiddeld 3 vakken per HL lijkt me een redelijke schatting. Dat zou betekenen dat er aan NL universiteiten bijna tienduizend vakken worden gegeven. Ramautarsing concludeert dat er linkse indoctrinatie plaatsvindt op Nederlandse universiteiten op grond van minder dan 60 voorbeelden, of wel 0,6 %.
Op 2 mei 2011 waren er in Nederland 241.686 ingeschreven studenten op het WO en 416.934 ingeschreven studenten op het HBO. Het totaal aantal ingeschreven HO studenten per 2 mei 2011 komt daarmee op 658.620. Ervan uitgaande dat het aantal gelijk is gebleven (het aantal is gestegen) en dat alle likes van studenten komen (dat komen ze niet) heeft 0,4% van de HO studenten de pagina geliked.
Samenvattend: aandacht, likes en reacties… De facebookpagina van Ramautarsing heeft het allemaal. Allemaal, behalve de overtuigende cases. Het aantal gemelde cases is laag, zeker in verhouding tot het aantal colleges dat aan Nederlandse universiteiten gegeven wordt en de genoemde cases zijn niet overtuigend. In geen van de gevallen is er sprake van enige dwang, sanctie of systematiek. Veel eerder betreft het mislukt grappig bedoelde opmerkingen.
Op basis van het mij voorliggende feitenmateriaal moet ik daarom concluderen: Er is geen linkse indoctrinatie aan Nederlandse universiteiten. Sommige docenten, zeker in specifieke disciplines, zullen ongetwijfeld een politieke voorkeur hebben die Libertarier Ramautarsing niet zal bevallen, en ze zullen die mening ook wel eens uiten.
Case closed? Nee… UvA studente Jojanneke van der Veen maakt zich nu zorgen over rechtse indoctrinatie in het bijzonder aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Concrete voorbeelden geeft ze niet, maar ze weet: “..de economische wetenschappen aan de Erasmus Universiteit zijn een rechts bolwerk, waar je niet welkom bent als werkgroepdocent wanneer men vreest dat je de ‘vrije markt’ niet verdedigt.”
En ja hoor: De facebookpagina rechtse indoctrinatie op mijn universiteit is al gestart. De pagina heeft 8 likes en 0 bijdragen. Give me a break! Stop this nonsense! Ook al sta ik politiek vrij ver van Hoogleraren als Cliteur, Kinneging (Leiden), Scheffer (Tilburg) en postdocs als Baudet (Tilburg), ik zal het voor ze opnemen als een student ze op deze webpagina plaatst.
Mocht je tegen een rechtse of linkse of wat voor opinie dan ook aanlopen tijdens je studie, deal with it zoals het een student betaamt. Je schrijft een stuk waarin je ingaat op de argumenten van je gesprekspartner, en wel zo erudiet, specifiek en precies mogelijk.
Klagen op een facebookpagina is zóóóóóó 2013…